معماری ایرانی

کلیه بررسی‌ها و کاوش‌های باستانشناسی حکایت از آن دارد که سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد می‌رسد. از آن زمان تا کنون پیوسته ان هنر در ارتباط با مسائل گوناگون، بویژه علل مذهبی، توسعه و تکامل یافته‌است.

تخت جمشید

معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی بخصوص برخوردار است: ویژگیهایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزئینات گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.

1-    اصول و مبانی معماری ایران

2-    سبک شناسی معماری ایران

3-    جستارهای وابسته

اصول معماری ایرانی

 1-درون گدایی(حفظ کرامت و احترام انسان)

2-نیارش(فن اجرای ساختمان)

3-خودبسندگی (استفاده از مصالح بوم آورد ایدری)

4-پیمون (مدول)

5-مردم واری (تبعیت از نیازها و ابعاد انسانی)

6-پرهیزاز بیهودگی

سبک شناسی معماری ایران

1-    شیوه پارسی(هخامنشیان) سده ششم پیش از میلاد تا سده چهارم

2-    شیوه پارتی(اشکانیان و ساسانیان) سده چهام تا صدر اسلام

3-    شیوه خراسانی(صفاریان طاهریان غزنویان ...) از ابتدای قرن چهارم تا پایان قرن چهارم.

4-    شیوه رازی (سامانیان سمجوقیان خوارزمشاهیان) قرن پنجم تا اول قرن هفتم.

5-    شیوه آذری(ایلخانان تیموریان) از اول قرن هفتم تا اول قرن دهم

6-    شیوه اصفهانی(صفویه افشاریه زندیه قاجاریه) از اول قرن دهم تا اواسط دوره قاجاریه.

7-    معماری معاصر_پهلوی و بعد از انقلاب اسلامی1357) از اواسط دوره قاجاریه تا کنون

از شش شیوه معماری ایران دو شیوه پارسی و پارتی مربوط به پیش از اسلام و چهار شیوهٔ دیگر مربوط به دوره اسلامی می‌باشد. غربی‌ها برای شیوه‌های اسلامی نام‌هایی را به کار می‌برند مانند شیوه‌های اموی و عباسی  اما به نظر خیلی‌ها هیچ یک از کشورها و ملت‌ها یعنی ترک ها، عرب ها و... نمی‌توانسته‌اند در معماری کشوری که پیشینه معماری چند هزارساله دارد کارساز باشند، زیرا آنها در آن زمان معماری ارزشمندی نداشته‌اند.

جستارهای وابسته

باغ ایرانی

منابع

  • سبک شناسی معماری ایران
جزوه معماری ایران دوره اسلامی مهندس زهره بزرگمهری ۱۳۸۶